Het hart dat zichzelf verraadde – Collectief Ludvik
Het hoorspel is een populair medium geworden om toch theater en muziek te kunnen beleven tijdens deze lockdown-dagen. We hebben daarom hier een aantal hoorspel tips voor je op een rijtje gezet en gingen in gesprek met Collectief Ludvik dat tijdens de eerste lockdown zelf een hoorspel ontwikkelde.
Collectief Ludvik is een Arnhems muziektheatercollectief bestaande uit Anne Wielink, Stan Geurts, Milou Peters en Maartje Goes. Zij studeerden allen in 2017 af aan ArtEZ Muziektheater. Sinds 2018 maakt Collectief Ludvik voorstellingen op het grensvlak van muziektheater en opera. Tijdens de intelligente lockdown ontwikkelde Collectief Ludvik het hoorspel ‘Het hart dat zichzelf verraadde’, dat sinds 27 december te beluisteren is via alle bekende podcast-kanalen. We spraken met Stan Geurts, componist van het hoorspel en één van de vier makers van het collectief.
Een lege agenda
“Toen we afgelopen voorjaar ineens een lege agenda hadden, zijn we op zoek gegaan naar een andere manier van theater maken. We zochten naar een vorm die voor iedereen toegankelijk is, waarvoor je de deur niet uit hoeft, maar waarbij je je toch even in een andere wereld waant. Afleiding en fantasie in tijden waarin je het goed kan gebruiken. We kwamen uit bij een muziektheater-hoorspel.
‘Het hart dat zichzelf verraadde’ is een vierdelige podcast-serie geworden, gebaseerd op Edgar Allan Poe’s korte verhaal ‘The Tell-Tale Heart’. In onze versie staat het thema waanzin centraal. Een vrouw stapt in verwarde toestand een politiebureau binnen. Ze vertelt in detail over een man die ze verzorgt en vermoord zou hebben. In flashbacks beleven we haar verhaal en verdwalen we in haar wereld, waar de grens tussen realiteit en waarin steeds verder vervaagt.”
Het maakproces
“We wilden een hoorspel maken om te onderzoeken hoe je een verhaal verteld waarbij je als publiek alleen je oren gebruikt. Alle informatie komt maar via één zintuig binnen, en dat maakte het voor ons zo leuk en uitdagend; wanneer vertel je iets met muziek, wanneer spreek je, wanneer is het stil?
Je moet als componist als het ware een nieuwe taal ontwikkelen. De muziek is in dit geval ook datgene waarmee mensen een beeld scheppen. Aan de hand van wat het publiek hoort, zien ze iets voor zich. De muziek moet daarom heel specifiek zijn en het was een lange weg om uit te zoeken wat hiervoor de beste manier was. Uiteindelijk is het vaak heel stil in het huis en groeit de muziek met de gedachten van de vrouw mee.”
Een dode thema uit de middeleeuwen
“Het hoorspel is geschreven voor viool, piano, gitaar, drie vrouwenstemmen en basepads. De gitaar komt steeds terug als de vrouw in het verhaal rust probeert te zoeken in de tuin en kleurt mee met het verhaal. Later wordt de gitaar hierdoor bijvoorbeeld meer elektronisch van geluid. De basepads geven een onderliggende laag van continue spanning in het verhaal.
In de muziek heb ik me vooral laten inspireren door de soundtracks van bekende horror en thriller films en series zoals ‘The Haunting of Hill House’, ‘The Walking Dead’ en de muziek van Bernard Hermann voor de films van Hitchcock zoals ‘Psycho’. Ik heb gekeken hoe deze muziek harmonisch in elkaar zit en wat het precies is dat de spanning oplevert. Één van de veel voorkomende trucs is bijvoorbeeld het gebruik van de verminderde kwint.
Daarnaast is een terugkerend thema in de muziek geïnspireerd op het middeleeuwse Dies irae thema. Veel klassieke componisten hebben dit thema in hun requiems gebruikt en het komt bijvoorbeeld ook voor in de musical ‘Sweeney Todd’ van Stephen Sondheim. Bij ons is dit als thema van de dood in de muziek verwerkt.”
Online te beluisteren
“We hebben gebruik gemaakt van 8D-audio. Een techniek die ervoor zorgt dat je via je koptelefoon het gevoel krijgt dat alles wat je hoort, zich om je heen afspeelt uit verschillende hoeken. Hierdoor zit je middenin het verhaal en wordt je fantasie geprikkeld. We raden dan ook aan het hoorspel met koptelefoon of oortjes te luisteren.
Het hoorspel is gratis online te beluisteren via alle bekende podcast-kanalen omdat we het belangrijk vinden dat iedereen ook in deze tijd kan genieten van muziek en theater. Wel hebben we op onze website de mogelijkheid om een donatie te doen, bij wijze van een symbolische toegangskaart.
Op 27 februari zal het hoorspel ook drie keer als live-ervaring te beleven zijn in de kleine zaal van het Stadstheater in Arnhem. We creëren hiervoor een intieme luisterervaring waarbij je op een intuïtieve manier wordt geholpen om het hoorspel nog intenser te ervaren.”
Kijk voor meer informatie over het collectief en het hoorspel op www.collectiefludvik.com. Het hoorspel is hier te beluisteren en via deze link kun je een donatie doen. Kijk voor de kaartverkoop van 27 februari op musisenstadstheater.nl!